روز گذشته دلار آمریکا (USD) در واکنش به دادههای تورمی ضعیفتر از انتظار، افت قابلتوجهی را تجربه کرد. در نگاه نخست، این واکنش منطقی بهنظر میرسد؛ چراکه کاهش فشارهای تورمی میتواند زمینهساز تسریع در کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو شود. با این حال، بهگفتهی «تو لان نگویین»، رئیس بخش تحقیقات بازار ارز و کالا در بانک کومرتسبانک، این واکنش بازار چندان ساده و قابل پیشبینی نبود. از دیدگاه دیگر، میتوان استدلال کرد که کاهش ریسک رکود تورمی (Stagflation) میتواند اتفاقی مثبت برای دلار باشد.
ضعف دلار پس از انتشار آمار CPI؛ تأثیرات فراتر از ارقام
بازار ارز در واکنش به شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) آمریکا، با تضعیف دلار پاسخ داد؛ اما ممکن است دلایل دیگری نیز در این میان نقش داشته باشند. یکی از این عوامل، واکنش مثبت رئیسجمهور آمریکا به این دادههاست. البته منظور فقط کاهش محسوس قیمت تخممرغ نیست، بلکه مهمتر از آن، نبود تأثیر ملموس تعرفهها در دادههای قیمتی ماه آوریل است؛ موضوعی که برای بسیاری غیرمنتظره بود.
برخی تحلیلگران توضیحاتی برای این پدیده ارائه کردهاند؛ مثلاً اینکه موجودی انبار کافی باعث شده تا شرکتها افزایش قیمت را به تعویق بیندازند. اما واقعیت این است که تاکنون نشانهای از افزایش شدید قیمتها، آنگونه که پیشبینی میشد، دیده نشده است. این وضعیت، خبر خوبی برای حامیان سیاستهای سختگیرانه تجاری آمریکاست؛ چراکه فشار برای لغو سریع تعرفهها و دستیابی به توافقات تجاری با سایر کشورها را کاهش میدهد.
اثر پیچیده تعرفهها بر سیاست پولی آمریکا
در عین حال، این آمار نشان میدهد که ارزیابی تأثیر تعرفهها بر تورم پیچیدهتر از آن چیزی است که تصور میشد. این موضوع تصمیمگیری را برای فدرال رزرو دشوارتر میکند و شاید به این معنا باشد که بانک مرکزی تمایل کمتری برای کاهش نرخ بهره در کوتاهمدت داشته باشد.
با اینکه توافق اخیر آمریکا و چین بر سر کاهش متقابل برخی تعرفهها، از شدت ریسکهای قیمتی کاسته، اما واقعیت این است که تعرفهی ۳۰ درصدی بر واردات از چین همچنان میتواند اثر تورمی قابل توجهی داشته باشد.
فشار سیاسی بر فدرال رزرو و پیامدهای آن
این موضوع زمانی پیچیدهتر میشود که بدانیم «جروم پاول»، رئیس فدرال رزرو، از سوی رئیسجمهور آمریکا نیز تحت فشار قرار دارد. ترامپ، پس از انتشار دادههای تورمی، در رسانهی اجتماعی محبوب خود بار دیگر به پاول حمله کرد. در چنین فضایی، شاید برای فدرال رزرو ارزشمند باشد که با تأکید بر استقلال خود، در برابر انتظار بازار برای کاهش سریع نرخ بهره مقاومت کند.
در نهایت باید در نظر داشت که تورم آنگونه که انتظار میرفت کاهش نیافته است (بر اساس نظرسنجی بلومبرگ، رقم ۰.۲ درصد در برابر پیشبینی ۰.۳ درصد ثبت شد). بنابراین، شاید بهتر باشد بیش از حد به عقبنشینی سیاستهای انقباضی امیدوار نباشیم.